Hallo eiwitten
Eiwitten zijn echt van heel groot belang voor je gezondheid, ze zijn namelijk betrokken in bijna alle processen in je lichaam en vormen je bouwstof. Bouwstoffen zorgen ervoor dat het lichaam zichzelf kan onderhouden en opbouwen. Een eiwitrijk voedingspatroon geeft een goede verzadiging en helpt je spierweefsel op te bouwen of in stand te houden. Een goede balans qua keuze en hoeveelheid is belangrijk.
Hebben we eiwitten nodig en wat is eiwit?
Eiwit is een voedingsstof, samen met koolhydraten en vetten zijn het de macro nutriënten. Eiwit is een bouwstof en levert (energie) calorieën en aminozuren. Aminozuren zijn de bouwstenen (ik noem ze altijd lego steentjes) voor het eiwit in lichaamscellen. Een ander woord voor eiwit is proteïne.
Bronnen van eiwit
Bijna alle voedingsmiddelen bevatten eiwit. Het komt voor in zowel plantaardige als dierlijke producten.
Plantaardige bronnen zijn:
- brood
- granen, zoals volkorenpasta en couscous
- Linzen, bruine bonen, peulvruchten, kikkererwten, kidneybonen en sojabonen.
- tempé en tofu
- noten
Dierlijke bronnen zijn:
- kaas
- vis
- gevogelte, zoals kip
- melk (producten)
- vlees
- eieren
In vlees zit veel eiwit: 20 tot 30%. Ook vis is rijk aan eiwit.
Essentiële en niet essentiële aminozuren
We kennen 21 soorten aminozuren, waarvan ons lichaam er 12 zelf kan aanmaken. Het restant moeten we dus uit onze voeding halen. En deze Aminozuren vormen net als suikers combinaties. Deze combinaties vormen samen ongeveer 100.000 verschillende eiwitten.
Waarom heb je eiwit nodig?
In eiwit zitten aminozuren waar het lichaam niet buiten kan. Zo zijn de aminozuren nodig voor de opbouw van cellen en voor allerlei regelprocessen in het lichaam. Verder helpt een eetpatroon met relatief veel eiwit om op gewicht te blijven. Dat komt doordat eiwit goed verzadigt en belangrijk is om het spierweefsel in stand te houden.
Al onze cellen hebben eiwit nodig, zoals cellen in onze spieren, in onze organen, ons zenuwstelsel, onze botten en bloed.
Processen in ons lichaam
Eiwitten zijn betrokken bij heel veel processen in het lichaam.
- Alle enzymen zijn eiwitten. Enzymen maken bijvoorbeeld de spijsvertering mogelijk, doordat het stoffen zoals zetmeel helpt afbreken.
- Antilichamen (afweerstoffen) zijn eiwitten.
- Veel hormonen zijn eiwitten, zoals insuline.
- Eiwitten spelen een rol bij het transport van stoffen in het bloed en in de cel. Hemoglobine is hier een voorbeeld van. Hemoglobine vervoert zuurstof vanuit de longen naar de cellen
- Sommige cellen bevatten ’receptoreiwitten‘. Daaraan kunnen bepaalde stoffen zich hechten. Deze eiwitten spelen zo een rol bij de overdracht van signalen.
Overdracht van prikkels
Enkele aminozuren uit eiwit zijn voorlopers van neurotransmitters. Dat wil zeggen dat ze nodig zijn om neurotransmitters te maken. Neurotransmitters zijn stoffen die een rol spelen in zenuw- en hersencellen en betrokken zijn bij de overdracht van prikkels. Voorbeelden zijn tryptofaan, als voorloper van serotonine (serotonine heeft invloed op het geheugen, stemming, zelfvertrouwen, slaap, emotie, orgasme en eetlust. Het speelt ook een rol bij de verwerking van pijnprikkels), en tyrosine, als voorloper van dopamine (Dopamine wordt door wetenschappers dan ook sterk geassocieerd met motivatie. Een gezonde aanmaak en afgifte van deze neurotransmitter maakt het makkelijker om je doelen na te streven.
Energie
Eiwit levert energie: per gram 4 kilocalorieën. Het lichaam kan aminozuren uit eiwit in eten of uit de spieren omzetten in glucose. Dat gebeurt vooral als het over te weinig glucose beschikt. Bijvoorbeeld wanneer je heel lang niets hebt gegeten, of als je heel weinig koolhydraten eet. Maar ook als je meer eiwit eet dan je lichaam nodig heeft. Lees voor meer info ook over het onderwerp koolhydraten.
Overgewicht
Je lichaam kan met de calorieën (energie) van eiwit iets minder goed uit de voeten dan die uit koolhydraten en vetten. Een deel van de calorieën uit eiwit wordt direct na de maaltijd omgezet in warmte. Dat noemen ze het ’thermogene effect‘. Verder geeft eiwit veel meer verzadiging dan koolhydraten en vetten.
Mensen eten namelijk minder als ze relatief veel eiwit binnenkrijgen.
Bij het afvallen beperkt voldoende eiwit eten het verlies aan spierweefsel. Dat is gunstig, omdat spierweefsel meer energie verbruikt dan vetweefsel.
In ons Fitplan wordt dit helemaal meegenomen. Klik voor meer info.
Botontkalking
Eiwitten uit de voeding zijn ook heel belangrijk voor het behoud van sterke botten. Ongeveer een derde van je botmassa bestaat uit eiwit.
Opname en verwerking van eiwit door het lichaam
Het lichaam breekt eiwit uit voedsel af tot afzonderlijke aminozuren. Dat gebeurt met behulp van enzymen in de maag en de dunne darm. Eiwit wordt sneller verteerd als de structuur is veranderd.
Dat gebeurt in de darm onder invloed van maagzuur, maar ook bij het koken door verhitting.
Eiwit dat niet in de dunne darm kan worden verteerd, wordt in de dikke darm verder afgebroken of omgezet door bacteriën. Hierbij kan zwavelwaterstof vrijkomen, de bekende rotte-eierengeur.
Er is heel veel te vertellen over eiwitten. Je kunt lezen dat eiwitten echt enorm belangrijk zijn om op te nemen in je dagelijkse eetpatroon.
Ik kom nog steeds mensen tegen in mijn praktijk die nauwelijks eiwitten eten.
Ik zeg altijd: Iedere dag is er een om een mooi nieuw eet en leefpatroon te gaan starten.
In mijn maandelijkse “EETBABBELS” ZAL IK STEEDS KORTE STUKJES MEENEMEN, DIE JE IN HET DAGELIJKS LEVEN KUNT GEBRUIKEN.
Hieronder kun je je aanmelden voor de ” EETBABBELS”. Je krijgt er dan gratis mijn e-book bij en misschien maak je kans op ons kookboek.
Pagina is nog in bewerking.